DAPHNE BOUMAN

NIET TE MISSEN: DE REMBRANDTTOREN

Van verre is de Rembrandttoren al te herkennen met de trapvormige bovenste verdiepingen en de hoge antenne. Het is de Rockefeller Center van Amsterdam. Maar waar de Rockefeller gebouwd is in 1939, is de Rembrandttoren vele jaren jonger. Dit imposante gebouw bij Amstelstation stamt uit 1995. De komst van de toren vormde samen met een aantal andere gebouwen het nieuwe tijdperk van het gebied van De Omval, als zakelijk en educatief centrum.

Van ‘Overstag-plek’ naar een CBD 

De Omval was in de zeventiende eeuw nog een rustige bocht van de Amstel waar de schippers overstag moesten. Rembrandt schilderde hier nog een rustig landschap. Twee eeuwen later draaide de cacaofabriek van Blooker hier om volle toeren. In deze tijd waren ze niet de enige fabriek, er werden hier op de Omval ook manden, olie, houtskool en zelfs stofzuigers geproduceerd. 

Dit was jarenlang nog de rand van de stad, hierdoor was het goed bereikbaar. Oorspronkelijk hoorde Omval tot de gemeente Ouder-Amstel, in 1921 werd het bij de gemeente Amsterdam gevoegd. De cacaofabriek sloot zijn deuren in 1962. Vanaf die tijd ontwikkelde de omgeving zich steeds meer tot zakencentrum te ontwikkelen. In 1982 keurde de Amsterdamse gemeenteraad de plannen goed om op de Omval drie hoge gebouwen te realiseren: De Rembrandttoren, Mondriaantoren (2001) en Breitnertoren. (2001). Ook werd de Leeuwenburg gepland, waar de Hogeschool van Amsterdam zich in zou vestigen.

Robuust maar passend

De bouw van de Rembrandttoren was compleet in 1995. De toren meet een hoogte van 135 meter, en met de antenne erbij zelfs 150 meter. Het gebouw telt 36 verdiepingen. ZZDP Architecten hebben duidelijk verwezen naar de Amerikaanse wolkenkrabbers uit het begin van de eeuw. Dit is te zien aan de verbrede onderverdiepingen en de trapsgewijze afbouw van de bovenste verdiepingen. De grote entree is aan de zuidzijde van het gebouw, aan het plein waar de andere twee torens staan gevestigd. Ook is de symmetrie van het gebouw een belangrijk kenmerk. Het gebouw lijkt op het eerste aanzicht wellicht eenvoudig, maar het bevat interessante details. De twintig middelste verdiepingen hebben opvallende hoekerkers, hierdoor komt het gebouw minder kolossaal over. Het materiaalgebruik van het kantoorgebouw is grijs graniet met antracietgrijze aluminium kozijnen.

De Rembrandttoren bevat veel kantoorruimten, een cafe en vergaderzalen. Tot 2017 bevond zich op de hoogste verdieping een restaurant met een van de mooiste uitzichten van Amsterdam. De Rembrandttoren bevindt zich aan het Amstelplein, een gebied met bedrijvigheid, horeca en opleidingscentra. Ook vind je er Café Blooker, dit populaire cafe zit gevestigd in een gereconstrueerd portiershuisje van de oude fabriek.

Hoogbouw in Amsterdam?

Jarenlang was het Okura Hotel in De Pijp het hoogste gebouw van Amsterdam, tot de komst van de Rembrandttoren. De Rembrandttoren domineert nu al bijna dertig jaar de skyline van Amsterdam. Tot ongeveer twee kilometer afstand valt te toren te zien. In 2011 ontwikkelde de gemeente Amsterdam de Hoogbouwvisie, hierin staan de uitgangspunten en randvoorwaarden voor hoogbouw. In de visie worden bijvoorbeeld restricties gegeven aan de bouwhoogte voor het UNESCO-gebied. Hoogbouw in Amsterdam blijft vaak een punt dat ter discussie wordt gesteld, met name vanuit het argument dat het niet past bij het karakter bij de stad. De Rembrandttoren en omgeving is een interessant voorbeeld van hoe zowel de geschiedenis als nieuwe ontwikkelingen gecombineerd op een plek samen gaan en zo nieuw leven blazen in de bedrijvigheid dat al lange tijd op deze locatie bestaat.

De Rembrandttoren is een van mijn favoriete gebouwen van Amsterdam, het is een imposant gebouw wat de aandacht trekt. Het is een herkenningspunt in de stad. De New Yorkse of grootstedelijke en klassieke uitstraling maakt het een uniek gebouw in Amsterdam.

BRONNEN

Arcam – Rembrandttoren. Geraadpleegd op 4 december 2022
https://arcam.nl/architectuur-gids/rembrandttoren/

Gemeente Amsterdam – Rembrandttoren Geraadpleegd op 4 december 2022 https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/stukken/grachten-torens/rembrandttoren/

Gemeente Amsterdam – Blookers. Geraadpleegd op 4 december 2022 https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/stukken/werk/blookers/

Gemeente Amsterdam – Hoogbouwvisie
https://www.amsterdamsebinnenstad.nl › hoogbouw

Rembrandt Tower – website . Geraadpleegd op 4 december 2022
https://www.rembrandttower.nl/

Vrienden van Watergraafsmeer – De Omval. Geraadpleegd op 4 december 2022 https://www.vriendenvanwatergraafsmeer.nl/de-omval/